ortodoncja-troszkę historii

Historię leczenia ortodontycznego można podzielić na pięć okresów:

1)Stara szkoła (1728-1890 r.)- tzw.preangleizm (okres przed działalnością Edwarda Angle`a)

2)Nowa szkoła(1890-1910 r.)-klasyczny angleizm.

3)Nowoczesna szkoła(1910-1929 r.)-neoangleizm i menshonizm.

4)Okres płyt aktywnych  od 1930 do dzisiaj)- aktywne aparaty płytowe(Schwarza).

5)Ortodoncja czynnościowa (od 1927 do dzisiaj).

Stara szkoła

Głównym przedstawicielem tego okresu był Fauchard.Jako pierwszy zastosował aparat regulacyjny.Był to łuk zewnętrzny w ormie metalowego paska wykonanego ze złota lub srebra z nawierconymi otworkami,przez które przechodziły ligatury.Dowiązywał nimi zeby stojące poza łukiem zębowym,w których przy użyciu dźwigni rozluźniane było więzadło okrężne.metoda ta znajduje zastosowanie do dzisiaj,chociażby w set-up na modelach gipsowych w celu wykonania pozycjonera.Głównym celem aparatu Faucharda było poszerzenie łuku zębowego.Założenia Faucharda przez następne 100 lat były modyfikowane.Jedną z ciekawszych koncepcji był łuk ekspansyjny Foxa.zastosował on bloczki z kości słoniowej przytwierdzone do łuku w celu rozklinowania zgryzu w przypadkach wyprowadzania zebów ze zgryzu krzyżowego.Ważnym momentem w rozwoju ortodoncji było wprowadzenie śruby do aparatów.Nie ma zgodności komu przypisac pierwszeństwo,prawdopodobnie jednak to Amerykanin Dwinelle i Anglik Gaines w 1848 roku opublikowali informacje na temat możliwości stosowania śruby dociskowej w ortodoncji w celu przesuwania zębów.W okresie starej szkoły zwracano jedynie uwage na nieprawidłowości zębowe.Jedną z nich będąca wyraźnym defektem kometycznym,jest zgryz krzyżowy częściowy przedni.W celu zlikwidowania do Hunter,Catalan,Kneisel w różnych okresach używali prototypu równi pochyłej o różnorodnej konstrukcji,ale podobnej filozofii działania.

Nowa szkoła

Edward Angle zapoczątkowal nową erę ortodoncji.Rozwinął ortodoncję jako zupełnie oddzielną dziedzinę stomatologii.Angle wprowadził również nową klasyfikację wad zgryzu.Klasyfikację tę oparł na wzajemnym stosunku pierwszych zębów trzonowych stałych.Angle dążył do tego,aby indywidualnie konstruowane aparaty można było zunifikować tak,żeby w jednym urządzeiu połączyć działanie trzech sił sprężystości łuku ekspansyjnego,siłę śruby i siłę rozciągającą gumy.Wyeliminował w swoich aparatach powszechnie stosowane ligatury ze względu na ich przechylające działanie za zęby.W ich miejsce wprowadził aparat umożliwiający osiowe przesuwanie zębów.Angle wprowadził do ortodoncji nowe srebro dzięki czemu zmniejszyły się koszty wykonywania aparatów.W każdym aparacie rozrózniał elementy działające efektywnie oraz elementy kotwiące.Angle wprowadził też podział zakotwień:

-zakotwienie proste

-stacjonarne

-odwrotne

-międzyszczękowe

-potyliczne

Nowoczesna szkoła

Jest to okres zdominowane przez Edwarda Angle'a,niemniej jednak zdominowany przez Mershona,który był twórcą tzw,kierunku biologicznego.Mershon wychodził z założenia,że do usunięcia zaburzeń czynnościowych potrzebne sa dwa rodzaje sił :naturalne ,które podzielił na wewnętrzne i zewnętrzne i fizyczne,które przez odpowiednie zakotwienie powinny wspierać siły naturalne i wywoływać bodźce wzrostowe.W tym czasie ponownie zaczęto preferować metale szlachetne- złoto,platynę z dodatkiem irydu.Rozwinęła się technika metalurgiczna,dzięki czemu aparaty stawały się delikatniejsze a druty miały większą sprężystość.Rewolucyjnym wynalazkiem było wprowadzenie drutu ze stali nierdzewnej.

Okres płyt aktywnych

przełomem w materiałach stomatologicznych był wynalazek w 1839 roku kauczuku który pozwolił na rozwój aparatów ruchomych w tym płyt aktywnych.Należały do nich :płyta Kingsleya oraz płyty nagryzow z klamrami Jacksona.Twórcami leczenia płytami byłi Holender Nord i przede wszystkim Austriak Schwarz.

Ortodoncja czynnościowa 

Za twórcę ortodoncji czynnościowej uchodzi profesor Vigge Andresen ,który w 1927 roku skonstruował aparat zwany aktywatorem.prototypem aktywatora był monoblok Robina.Andresen w aktywatorze nie uwzglednił żadnych sztucznych źrodeł sił a jego zadaniem było uzyskanie przebudowy tkankowej  przez wykorzystanie zjawiska przystosowania.tak więc aparat norweski byl poczxątkowo aparatem czynnościowym,potem biomechanicznym stosowanym chętnie w różnych modyfikacjach na całym świecie.